تنظیم آبدهی رودخانه

ممکن است جهت جلوگیری از خسارت طغیان رودخانه با احداث مخزنهایی مقداری از آب رودخانه را در موقع طغیان جمع اوری کرد و در مواقع کم آبی به تدریج آن را به رودخانه برگشت داد.

اصلاح مسیر و بهسازی رودخانه

هدف کلی از اصلاح مسیر و بهسازی رودخانه شکل بخشیدن به جریان آب رودخانه در یک مقطع مشخص و کنترل شده می باشد

جهت حصول به این منظور تغییراتی در مقاومت جریان ، عرض رودخانه ، شیب رودخانه ، عمق رودخانه و نیز دانه بندی مواد بستر رودخانه به شرح زیر انجام می گیرد

تغییر در قاومت جریان : برای یک دبی معین ، چنانچه تغییر در زبری رودخانه ، از طریق حذف گیاهان و درختان و بر داشتن موانع و بارهای رسوبی و امثال آن داده شود ، در میزان عمق و شیب رودخانه تاثیر خواهد گذاشت.

تغییر در عرض رودخانه : با تغییر در عرض رودخانه ، به هر وسیله مثلا با احداث دیواره های ساحل و یا احداث یک سری اپی ، می توان متوسط عرض بستر را کاهش داد تا در نتیجه ، برای یک آبدهی و شیب معین ، مقدار عمق جریان افزایش یابد و مقدار بار کف زیاد شود و ممکن است باعث آب شستگی گردد

تغییر در شیب رودخانه : چنانچه برای یک آبدهی معین ، شیب رودخانه ، در اثر اصلاح مسیر و کاهش ضریب مارپیچی ( از طریق حذف پیچ و خم ) افزایش یابد ، در نتیجه عمق جریان کاهش می یابد و بار کف ، زیاد و آب شستگی گسترده می شود.

تغییر در عمق رودخانه : در صورتی که مقدار آبدهی و عرض بستر ثابت فرض می شود و عمق رودخانه ، در اثر لایروبی و یا حفاری بستر ، افزایش یابد ، موجب کاهش رسوب و بار کف می شود و در نتیجه آب شستگی کم می گردد. البته محل لایروبی شده بر اثر رسوب گذاری به حالت اولیه بار می گردد.

تغییر در دانه بندی مواد بستر رودخانه : میزان بار کف ، تابعی از متوسط اندازه مواد بستر می باشد. چنانچه مقدار آبدهی با شیب بستر افزایش یابد ، بار کف کاهش می یابد ( آب شستگی کمتر می شود) . این تغییر در دانه بندی بستر در پایین دست تغییراتی به وجود می اورد . در هر حال ، هدف کم کردن بار کف و در نتیجه کم کردن آب شستگی می باشد. البته در رودخانه های با بستر شنی ، چنانچه انرژی اضافی جریان آب ، باعث آب شستگی می باشد . البته در رودخانه های با بستر شنی ، چنانچه انرزی اضافی جریان آب ، باعث آب شستگی لایه سطحی می گردد ، معمولا لایه زیر سطحی ریز تر بوده و در مقابل جریان قرار گرفته و در نتیجه بار کف افزایش یافته و آب شستگی در این لایه و در دیواره ها تشدید می یابد ، که عاقبت به ناپایداری دیواره ها می انجامد.

روشهای اصلی برای عملیات اصلاح رودخانه

اصلاح مقطع رودخانه

اصلاح طولی رودخانه

اصلاح و بهسازی آبراهه ها

ادامه مباحث به صورت ساختمانی هست

مطالب ارائه شده مقدمه در این بحث بود که علاقه مندان می توانند ادامه مباحث را در کتابهای آبخیز داری

مانند کتاب آبخیز داری دکتر حجت الله ضیایی

و به صورت گذاری در کتابهای ژئو مرفولوژی و هیدرولوژی دنبال کنند.

پایان

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: