چهار شنبه 16 آذر 1390برچسب:, :: 1:7 :: نويسنده : amin
بررسي كاربري اراضي در بخش مركزي شهر آمل 1
احمد پوراحمد استاد دانشكده جغرافيا، دانشگاه تهران فرانك سيف الديني دانشيار دانشكده جغرافيا، دانشگاه تهران عامر نيك پور 1387/4/ 1385 چكيده مركز شهر، بستر مهم ترين فعاليت هاي شهري است كه تجلي گاه تظاهرات اجتماعي و محل تعاملات اداري و اقتصادي شهر به شمار مي رود تحليل كاربري هاي موجود در آن پرداخته است شناسايي برخي از ويژگي هاي اين فضاي شهري پرداخته و سپس از نظر فشردگي، تنوع، توزيع و نقش، جايگاه هركدام از كاربري هاي بخش مركزي را در ارتباط با كل شهر بررسي كرده است راهكارهايي در جهت پويايي اين نقطة ثقل شهري اشاره شده است كلي دواژ هها مقدمه امروز مراكز شهرها قلب و موتور توسعة شهرها محسوب مي گردند، چراكه ضمن دربرگرفتن بخش عمدة منابع مالي، انساني، اجتماعي، اقتصادي و كالبدي شهر، به عنوان نقطه ثقلي در نظام هاي فعاليتي و ارتباطي شهر عمل مي كنند شهري در بسياري از كشورهاي پيشرفته رابطه تنگاتنگي با فضاهاي باز و كاركردهاي فرهنگي هنري، گذران اوقات فراغت و گردشگري دارند، كه با توجه به شرايط مناسب كالبدي فضايي شان نقش مهمي در تقويت حيات مدني و خاطرات جمعي شهروندان ايفا مي كنند مهم ترين و مؤثرترين پارة شهري در كميت و كيفيت عملكردي هر شهر است، آن گاه اين پرسش ها مطرح مي شود شهر ما كجاست؟ چه ويژگي هايي دارد؟ مشكلات و پتانسيل هاي آن كدام است؟ بين توسعة كل شهر و وي ژگي هاي مركز شهر چه ارتباطي وجود دارد؟ با چه رويكردي بايد به مطالعة مركز شهر پرداخت؟ و براي آيندة آن چه برنامه اي بايد تهيه بررسي كاربري اراضي در بخش مركزي شهر دانشكدة جغرافيا، دانشگاه تهران * 2 گردد؟ امروز مراكز شهري به ويژه در كشورهاي جهان سوم با توجه به تعدد نقش ها و كاركردها ي شان با مشكلات مختلفي روبه رو هستند، طوري كه حتي روند توسع ة شهر را تحت تأثير قرار داده اند طي سال هاي اخير، شهر آمل از لحاظ جمعيت و وسعت ، رشد افسار گسيخته اي را پشت سر گذاشته است نشان مي دهد جمعيت اين شهر از هكتار به مستقيم تحت تأثير چنين روندي از رشد و توسعه قرار گرفت بخش مركزي شهر بوده است مركزي مهم ترين و حساس ترين نقطة شهريِ آمل قلمداد مي شود، كه نقش ارزنده و تعيين كننده اي در حيات و پويايي شهر دارد شد، كه ريشه در نابساماني نظام كاربري اراضي شهري دارد آمده است، مي توان چنين برشمرد 1. 2. 3. روش تحقيق است معتبر در زمين ة بخش مركزي شهر، اطلاعات لازم به منظور تدوين مباني نظري پژوهش گرد آوري شد برداشت هاي ميداني متعدد، داده هاي مورد نياز از مركز شهر آمل جمع آوري گرديد ابتدا شناخت كاملي از ويژگي هاي اين بخش به دست آمد، سپس با مقايسة نظام كاربري و كاركردي آن با كل شهر، آمار و اطلاعات بيشتري مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت تعريف بخش مركزي شهر اگر شهرها را مانند موجودات زنده و فعال فرض كنيم، بخش مركزي قلب و روح آنها خواهد بود قسمتي از شهر است كه تر اكم فعاليت هاي تجاري، اداري، خدماتي، آموزشي و مذهبي در آن در بالاترين حد خود در مقايسه با ساير بخش هاي شهري است، و به همين دليل قيمت زمين، سرقفلي و اجاره بهاي ساختمان ها در آن در 85 ). شهر، بلكه نيازهاي همة ناحيه شهري را تأمين مي كند 45 ). 64 ) .(28 بررسي كاربري اراضي در بخش مركزي شهر آمل 3 جامعه شناسان، مركز شهر را به عنوان مقولة جامعه شناسي پراهميتي مورد توجه ق رار داده اند و آن را به عنوان فضاي اجتماعي چندكاركردي و محيط شهري خاص با تمركز بالاي نهادهاي اجتماعي متعدد، فعاليت هاي اجتماعي، ارتباط .(54 اين بخش، قلب تپن دة شهر است كه محل تجمع و كانون انواع فعاليت ها و تلاقي شريان هاي حياتي هر شهر به شمار 64 ) 33 ). مركزي را از مهم ترين و مؤثرترين پاره هاي شهري در كميت و كيفيت عملكردهاي هر شهر به حساب مي آورند 12 ). 12 ). 134 ). چنين آمده است عمده فروشي تجاري در آن يافت مي شود، بالاترين ارزش زمين را دارد و خطوط حمل ونقل از هر جانب شهر به آنجا 63 ). فريد از اين م كان به عنوان مركز بازرگاني و ارشادي شهرها ياد مي كند و معتقد است كه اين اصطلاح ساخته وپرداختة كشورهاي انگليسي زبان است و مكان تمركز كليه فعاليت هايي است كه شهر را هدايت مي كند و آن را راه م يبرد و سعي 284 ). شهري نيز معتقد است محله هاي مختلف قديمي را هم كه سكونتگاهي هستند ولي به طرف تخصص در نقش هاي 156 ). تعريف مركز شهر اين است كه منظور از مركز لزوماً مركز هندسي فضاي شهري نيست، چراكه توسعة شهر به ندرت مركز شهر شامل فعاليت هاي خرده فروشي، عمده فروشي و فعاليت هايي نظير باز ارها، فروشگاه ها، دفترهاي كار، باشگاه ها، بانك ها، هتل ها، سينماها، تماشاخانه ها، بيمارستان ها، موزه ها و كتابخانه هاست كه به وسيلة مناطق مسكوني احاطه شده است .« بخش مركزي شهر آمل براي تعيين مرز بخش مركزي شهرها شيوه هاي مختلفي وجود دارد اجراست، شناسايي ويژگي ها و مشخصات اين بخش از شهر است كه با شناخت و تشخيص آن مي توان مرز اين محدوده 1. Central Business District 4 را بر روي نقشة شهر ترسيم كرد برشمرد • • • • • مي گردد • • تجاري • • • ويژگي هاي بخش مركزي شهر آمل مختلف شهر، بخش مركزي كمترين وسعت را به خود اختصاص داده است اين بخش در حدود بخش مركزي، بافت قديم و مناطق د هگانة شهر آمل را نشان مي دهد 1 مناطق همگن با بخش مركزي است 2 بررسي كاربري اراضي در بخش مركزي شهر آمل 5 شكل 2 كل خانوار شهر را در خود جاي داده است واحدهاي مسكوني در پايين ترين رده نسبت به ساير مناطق شهر قرار دارد جدول جدول شماره منطقه مساحت ( تعداد جمعيت تعداد خانوار تعداد واحد مسكوني بعد خانوار درصد توزيع جمعيت 8/4 4/3 2654 2993 13433 229 15/1 4/2 4855 5733 24082 350 7/3 4/4 2195 2628 11565 220 13/4 4/4 3883 4842 21303 504 7/1 4/4 2057 2570 11306 126 8/6 4/5 2849 3026 13617 360 7/8 4/2 2337 2939 12345 185 16/7 4/6 5139 5782 26596 451 13/2 3/9 3833 5383 20992 190 2/4 3/3 841 1154 3853 100/0 4/35 30643 36592 159092 136 6 شكل 134 شكل 134 مهم ترين ويژگي بخش مركزي شهر آمل دسترس پذير بودن آن است؛ به همين علت، حيات اقتصادي و كارآمدي فعاليت هاي اين بخش از شهر همچنان تداوم دارد محدوده تنها نقطة هم بستگي راه ها و سامانة حمل ونقل شهري است بخش مركزي شهر آمل تقريباً در مركز هندسي فضاي شهر قرار گرفته است، چرا كه مقرّ و نشستگاه شهر آمل، بستري جلگه اي است كه توپوگرافي نسبتاً همواري دارد برابر در همة جوانب بوده است، لذا برخلاف بسياري از شهرها كه بين بخش مركزي و مركز هندسي اختلاف و فاصله ديده مي شود دارد معيارهاي تقسيم بندي ساير مناطق عبارت بودند از لطفي، جداگانه دور تا دور مركز شهر مشخص شده اند نظرات شما عزیزان:
✓☂★★ سیرجانی ها ★★☂ درباره وبلاگ موضوعات پیوندهای روزانه پيوندها تبادل لینک هوشمند نويسندگان |
|||||
|