انواع عکسهای هوایی

موقعی که محور نوری دوربین به طور قائم یعنی در خط شاقولی قرار گرفته باشد، عکس هوای قائم گفته می شود ولی به دلیل حرکت هواپیما و تاثیر باد همواره محور نوری دوربین از خط شاقولی کمی منحرف می شود. این انحراف تا چند درجه قابل اغماض است (حداکثر 8 درجه ) و عکس تهیه شده جزء عکسهای هوای قائم طبقه بندی می شود. در عکسهای هوایی قائم می توان نمای واضحی از درختان مناطق باز درون جنگلها ، راههای مالرو ، آبراهها و تعداد زیادی از عوارض کوچک و بزرگ را مشاهده کرد. به علاوه عکسهای قائم متوالی ، تهیه یک تصویر سه بعدی یا تصویر استریوسکوپی را از ناحیه ای که عکسها از آن گرفته شده ممکن می سازد. تصویر سه بعدی چنان دقیق است که می توان از آن سریعا برای پیدا کردن محلهایی ، که در منطقه کوهستانی یا تپه قرار گرفته اند، استفاده کرد.
علاوه بر کاربرد اصلی عکسهای هوایی قائم در تهیه نقشه از عوارض زمین شناسی در صحرا ، می توان آنها را قبل ازآغاز کار صحرایی برای بدست آوردن تصویری کلی از عوارض زمین شناسی و قابلیت دسترسی به یک ناحیه به کار گرفت و پس از کار صحرایی نیز از آنها برای کمک به گردآوری دانسته های زمین شناسی و جغرافیایی روی نقشه ها استفاده کرد. عکسهای هوایی در بعضی نواحی آن چنان رخنمون واحدهای سنگی (سازندها) و ساختارهای زمین شناسی را به وضوح نشان می دهند که همبریها و عوارض دیگر را پس از مشاهده آنها در صحرا ، می توان تا حدود زیادی روی عکسها دنبال و ترسیم کرد.

1- امتداد محور نوری دوربین عکسبرداری منطبق بر خط شاقولی و عمود بر سطح برداشت است.
2- نقطه شاقولی و مرکز عکسهای هوایی کاملا بر یکدیگر منطبق اند.
3- منطقه ای که به وسیله این عکسها پوشش داده می شوند، شکل مربع یا مربع مستطیل دارند.
4- سطح تصویری عکسهای ه.وایی قاتئم و منطقه پوشش داده شده توسط آنها ، در مقایسه با انواع دیگر کم وسعت تر است.
5- جهت تغییر مقیاس ، به صورت شعاعی ، از مرکز عکس به سمت حاشیه آن است.
6- امتداد ، بعد و مسافت در عکسهای هوایی قائم گرفته شده از مناطق نسبتا هموار دقت قابل قبولی دارند.
ب) عکس هوایی کم مایل
تمایل محور نوری دوربین از خط شاقولی در عکسهای کم مایل آنقدر زیاد نیست که خسط افق در عکس دیده شود (حدود 30 درجه ؛ شکل 1-3) در این نوع عکسها معمولا دقت عکس از سمت القدم به سمت خط افق کاهش می یابد. به علاوه مقیاس در تمام نقاط یکسان نیست و مساحتها قابل اندازه گیری نمی باشد.
ویژگیهای عکسهای هوایی کم مایل
1- در این گونه عکسها نقطه شاقولی و مرکز عکمس بر هم منطبق نیستند.
2- منطقه ای که به وسیله این عکسها پوشش داده می شود وسیعتر از عکسهای هوایی قائم است.
3- تصویر منطقه در این گونه عکسها به صورت ذوزنقه است و شکل ظاهری عکس از نظر ابعاد هندسی مربع یا مربع مستطیل است.
4- عوارض خطی موازی در چنین عکسهایی به صورت متقارب تصویر می شوند.
5- مقیاس در این گونه عکسها متغیر و جهت نوسان آن از سمت جلو تصویر به عقب است.
6- این گونه عکسها به دلیل زاویه انحراف محور دوربین ارزش کاری ندارد و فقط برای شناسایی استفاده می شود.
7- خط افق در این گونه عکسها دیده نمی شود.
8- تصویر واقعی ارتفاعات به دست نمی آید ولی سطح تصویر عکس به آسانی قابل تفکیک و شناسایی است.
ج) عکس هوایی خیلی مایل
در این نوع عکسها تمایل محور نوری دوربین از خط شاقولی بیش از 60 درجه است و در آن خط افق دیده می شود (شکل 1-4) عکس هوایی خیلی مایل ، در شرایط یکسان ، منطقه وسیعتری را ، نسبت به انواع دیگر عکسها ، می پو.شاند، ولی پوشش مفید و قابل استفاده برای تصاویر سه بعدی کاملا واضح ، به علت مشخص نبودن جزئیات و یکنواخت نبودن مقیاس به سمت خط افق کمتر از منطقه عکسبرداری شده است. در این نوع عکسها دامنه هایی که مقابل دوربین قرار می گیرند بزرگتر و دامنه های مخالف کوچکتر نشان داده می شوند. در عکسهای هوایی خیلی مایل ، وقتی که زاویه شیب دامنه مخالف خیلی زیاد باشد کاملا در سایه قرار می گیرد و دیده نمی شود، به این معنی که تصویر دامنه هات تقریبا یک طرفه است (شکل 1-5)
ویژگیهای عکسهای هوایی خیلی مایل (حسنی ، 1368)
1-در این گونه عکسها نقطه شاقولی در بیشتر فاصله از مرکز عکس هوایی واقع است.
2- تصویر منطقه در این گونه عکسها به صورت ذوزنقه است و شکل ظاهری عکس از نظر ابعاد هندسی مربع یا مربع مستطیل است.
3- مقیاس در این گونه عکسها بسیار متغیر و جهت نوسان آن از سمت جلو تصویر به عقب است.
4- خط افق در عکسهای هوایی خیلی مایل به و ضوح قابل مشاهده است.
5- این گونه عکسها نسبت به عکسهای هوایی قائم هم اندازه ، منطاق بسیار وسیعتری را پوشش می دهد.
6- در این عکسها تصویر حقیقی ارتفاعات دیده نمی شود ولی در متن عکس قابل تشخیص و شناسایی است.
7- عوارض خطی موازی در طبیعت در چنین عکسهایی به صورت متقارب دیده می شوند.
8- عوارض واقع در جلو تصویر به خوبی قابل شناسایی و تفکیک اند ولی عوارض واقع در پشت تصویر به آسانی قابل شناسایی نیستند.

الف) عکس هوایی قائم

ویژگیهای عکسهای هوایی قائم